Ósmy numer – Zaranie Śląskie. Seria druga

Rocznik 8 (2022)

ISSN 0044-183X

Obecnie różne figury upamiętnienia – naukowa rozprawa, tekst kultury, pomnik czy manifestacja – albo znajdują się w stanie konfrontacji, albo okazują się rezultatem wypracowanego kompromisu. Tegoroczny numer „Zarania Śląskiego” jest zaproszeniem do refleksji nad tymi kwestiami: punktem wyjścia jest 280 rocznica wojen śląskich, w wyniku których znaczna część Śląska została przyłączoną do Prus (studium Arkadiusza Kuzio-Podruckiego), a tematem centralnym – stulecie przyłączenia części Górnego Śląska do Polski (teksty Ryszarda Kaczmarka i Mariusa Urbanika). Poświęcamy także uwagę ks. Janowi Masze (tekst Andrzeja Grajewskiego  wraz z publikacją materiału źródłowego ukazuje się w 80 rocznica śmierci kapłana). Te rocznice zainspirowały nas do przygotowania dwóch ankiet. Wybranych naukowców i publicystów zapytaliśmy – w kontekście tegorocznych rocznic – o najważniejsze wydarzenia historyczne w naszym regionie, a członków grup rekonstrukcji historycznej o związki pomiędzy tymi wydarzeniami a przeprowadzanymi przez nich akcjami.

Cały numer PDF

Spis treści

Krystian Węgrzynek, Wstęp

STUDIA

Arkadiusz Kuzio-Podrucki, Schaffgotschowie między Austrią i Prusami w dobie wojen o Śląsk (1740–1763)

Marius Urbanik, „Hetzer Korfanty” oder „Meister der Reklame”? Wojciech Korfanty als polnischer Abstimmungskommissar und Diktator des Aufstandes in der Berichterstattung der liberalen deutschen Tagespresse

Ryszard Kaczmarek, Opis wkroczenia na teren plebiscytowy Wojska Polskiego i Reichswehry w 1922 roku na łamach Der Oberschlesische Wanderer

MISCELLANEA

Andrzej Grajewski, Dokument z czasów grozy. Notatki ks. Joachima Beslera SVD, kapelana katowickiego więzienia z lat 1942–1945

Michał Garbacz, Rekonstrukcje historyczne okiem historyka. Ankieta z udziałem: Grupy Rekonstrukcji Historycznej V Batalion Strzelców Olkuskich, Grupy Rekonstrukcji Historycznej K. u. K. Sturmtruppe, Stowarzyszenia „Chorągiew Rycerska Księstwa Siewierskiego”

Krystian Węgrzynek (oprac.), Wydarzenia i rocznice historyczne w obecnym województwie śląskim

RECENZJE

Piotr Skowronek, Poznawanie Jerzego Adama Brandhubera. Recenzja książki Andrzeja Linerta Jerzego Adama Brandhubnera obrazy Auschwitz

Grażyna Barbara Szewczyk, Oberschlesien-Górny Śląsk. Historia i współczesność regionu w kilkunastu nowych odsłonach. Recenzja rocznika Jahrbuch Polen 2021.Band 32/ Oberschlesien

Krystian Węgrzynek, Studium osobowości pogranicza. Recenzja książki Przemysława Chojnowskiego Liminalność i bycie „pomiędzy” w twórczości Petera (Piotra) Lachmanna

Marcin Wieloch, Szansa na rozwój czy zagrożenie kolejną wojną? Recenzja publikacji zbiorowej pod redakcją Bernarda Linka Mniejszość niemiecka w II Rzeczypospolitej

BIBLIOGRAFIA

Anita Tomanek, Piśmiennictwo o Śląsku w wyborze (2021)

SUPLEMENT

Krystian Węgrzynek (oprac.), Wydarzenia i rocznice historyczne w obecnym województwie śląskim. Pełne wersje skróconych przez redakcję wypowiedzi

• prof. dr hab. Andrzej Chwalba, s. 157-158
• dr hab. Piotr Greiner, s. 158-160
• dr Grzegorz Madej, s. 160-161
• ks. dr Andrzej Malina, s. 161-162
• abp Wiktor Skworc, s. 162-166
• prof. zw. dr hab. Marek S. Szczepański, s. 167-168
• dr Małgorzata Tkacz-Janik, s. 168-170
• Dariusz Zalega, s. 170-172
• prof. dr hab. inż. arch. Magdalena Żmudzińska-Nowak, 172-173