VIII edycja Olimpiady Wiedzy o Górnym Śląsku – literatura I etap i tematy II etapu
Aktualności . Konkurs OWoGŚTemat przewodni VIII edycji OWoGŚ (2018-2019)
Odra. Przyrodnicze, gospodarcze i kulturowe znaczenie rzeki
Śląsk jest krainą nadodrzańską. Metaforycznie można powiedzieć, że rzeka Odra jest jej kręgosłupem, jej osią. Wprawdzie wschodnie skrawki Górnego Śląska “patrzą” ku Wiśle, bo Katowice leżą nad Rawą, czyli w dorzeczu Wisły (ale katowicka Ligota, przez którą płynie Kłodnica, to dorzecze Odry), ziemia pszczyńska opiera się o Wisłę, która jest jej południowo-wschodnią granicą itd., itd. – ale to Odra była przez wieki głównym szlakiem wodnym Śląska. Nad Odrą w średniowieczu rozwinęły się główne miasta Górnego Śląska i zarazem ośrodki ówczesnej władzy, czyli Opole i Racibórz. Stary Cieszyn założono nad Olzą, dopływem głównej śląskiej rzeki. Odra łączyła, rzeką płynęły towary i flisackie tratwy. Nad jej dopływami powstawały kuźnice, młyny, tartaki, ale też ważne klasztory – ośrodki wiedzy oraz upowszechnienia nowych technik gospodarowania. Takimi były średniowieczne klasztory cysterskie w Rudach i Jemielnicy.
Odra otwierała Górny Śląsk na zachód, na wpływy kulturowe płynące z serca Europy, ale także na idące stamtąd zagrożenia o charakterze politycznym. Jednocześnie Odra w swym górnym odcinku, gdzie przecina granicę państw, sprzyjała i sprzyja współżyciu różnych nacji. Mieszkają tam nad nią Polacy, Czesi, Morawianie. Odra – rzeka i kraina nad nią leżąca są pełne tajemnic do odkrycia, opowieści do wysnucia.
Proponujemy zatem młodym badaczom, aby skupili w tej edycji Olimpiady swoją uwagę na obszarze dorzecza Odry – tą jego częścią, która leży w obrębie Górnego Śląska. Górnośląska część dorzecza Odry to, oczywiście, także obszar, po którym płyną dopływy rzeki głównej: Olza, Psina, Ruda, Bierawka, Osobłoga, Kłodnica, Mała Panew czy Stobrawa.
Do pobrania:
Literatura I etap:
1.Lipok-Bierwiaczonek M., Górny Śląsk. O regionie najkrócej.
Uwaga! Na I etapie OWoGS pytania z zakresu historii BĘDĄ OBEJMOWAĆ okres od XVIII do XXI wieku, NIE BĘDĄ OBEJMOWAĆ historii sprzed roku 1700. Pytania I etapu nie będą zatem dotyczyć informacji zawartych w punktach 1 i 2 w rozdziale „Zarys dziejów regionu” w załączonym tekście pt. „Górny Śląsk. O regionie najkrócej”. Sugerujemy jednak, aby przeczytać cały tekst – to pomoże w zrozumieniu procesów dziejowych na Górnym Śląsku.
- Jokiel B., 2005, Walory geograficzno-historyczne wschodniej części Górnego Śląska. SOP, Toruń, s. 5-7, s. 86-93 (treści dotyczące położenia Górnego Śląska i ukształtowania terenu oraz Parku Śląskiego dawniej znanego pod nazwą Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku im. Jerzego Ziętka)
- Miodek J., 1991, Śląska ojczyzna-polszczyzna, Katowice, s. 21-25 (o germanizmach w gwarze)
- Węgrzynek K., 2016, Literatura po 1989 roku (wprowadzenie oraz podsumowanie). Encyklopedia Województwa Śląskiego EWOŚ, t. 3.
You may also like
Archiwa
- listopad 2024
- grudzień 2023
- październik 2023
- wrzesień 2023
- marzec 2023
- styczeń 2023
- grudzień 2022
- listopad 2022
- październik 2022
- czerwiec 2022
- maj 2022
- luty 2022
- grudzień 2021
- luty 2021
- listopad 2020
- październik 2020
- wrzesień 2020
- sierpień 2020
- lipiec 2020
- marzec 2020
- luty 2020
- grudzień 2019
- listopad 2019
- październik 2019
- wrzesień 2019
- sierpień 2019
- czerwiec 2019
- maj 2019
- kwiecień 2019
- marzec 2019
- luty 2019
- styczeń 2019
- grudzień 2018
- październik 2018
- wrzesień 2018
- sierpień 2018
- czerwiec 2018
- maj 2018
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- październik 2017
- wrzesień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- listopad 2016
- październik 2016
- czerwiec 2016
- marzec 2016
- luty 2016
- styczeń 2016
- grudzień 2015
- listopad 2015
- październik 2015
- sierpień 2015
- czerwiec 2015
- maj 2015
- marzec 2015
- luty 2015
- styczeń 2015
- grudzień 2014
- październik 2014
- wrzesień 2014
- sierpień 2014
- maj 2014
- marzec 2014
- luty 2014
- styczeń 2014
- grudzień 2013
- listopad 2013
- październik 2013
- wrzesień 2013
- sierpień 2013
- czerwiec 2013
- maj 2013
- kwiecień 2013
- marzec 2013
- luty 2013
- styczeń 2013
- grudzień 2012
- listopad 2012
- październik 2012
- wrzesień 2012
- lipiec 2012
- czerwiec 2012
- maj 2012
- kwiecień 2012
Calendar
P | W | Ś | C | P | S | N |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | ||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |